Inhoud
Sinds 11 december 2022 moeten alle lokale besturen een klokkenluidersmeldpunt hebben voor medewerkers en andere personen die met het lokaal bestuur samenwerken. Doel is om de klokkenluider meer bescherming te bieden.
Wat is een klokkenluider?
Klokkenluiders zijn personen die in het kader van een werkrelatie inbreuken vaststellen en die melden. Dat kunnen personeelsleden zijn, maar ook andere personen die met het lokaal bestuur van Ranst samenwerken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan vrijwilligers, aannemers, leveranciers, sollicitanten en voormalige werknemers. Ook anonieme meldingen worden beschermd onder het decreet en het klokkenluiderssysteem.
Welke inbreuk kan je melden?
Het Bestuursdecreet definieert het begrip ‘Inbreuk’ als een handeling of nalatigheid die onrechtmatig is of het doel of de toepassing van de regelgeving ondermijnt.
Een klokkenluidersmelding kan dus gaan over inbreuk op een regelgeving die op het lokale bestuur van toepassing is, die zich feitelijk of mogelijk al heeft voorgedaan of die zeer waarschijnlijk zal plaatsvinden.
Welke bescherming en garanties zijn er?
De procedures en systemen die gebruikt worden om meldingen te ontvangen en op te volgen, bieden de nodige garanties over de vertrouwelijkheid, anonimiteit en kwaliteit van de behandeling.
De nieuwe regeling voorziet een verbod op represailles. De definitie van represailles is ruim omschreven. Bijvoorbeeld represailles in het kader van negatieve beoordelingen, schorsing of ontslag, maar ook bij verandering van taken, financiële sancties of reputatieschade. De bescherming tegen represailles is onbeperkt in tijd.
Procedure
De invulling van het meldkanaal ligt formeel vast:
- Klokkenluiders kunnen meldingen schriftelijk (mail en brief), telefonisch of tijdens een fysieke ontmoeting bezorgen. De melder heeft hierbij recht op een verslag;
- De melder moet binnen de 7 kalenderdagen een ontvangstmelding krijgen, binnen de 3 maanden de feedback;
- Het Bestuursdecreet en GDPR bepalen duidelijk welke gegevens over de melding mogen of moeten geregistreerd worden en geeft richtlijnen over de bewaring.
Intern en extern meldpunt
Overeenkomstig het Bestuursdecreet is algemeen directeur Wim Van der Schoot het intern meldpunt. Je kan hem bereiken via
- Wim Van der Schoot, G. Peetersstraat 7, 2520 Ranst
- Wim.vanderschoot@ranst.be
- 03 470 68 85
Kan de inbreuk doeltreffend intern worden behandeld? En is de klokkenluider van mening dat er geen risico op represailles bestaat? Dan wordt de melding bij voorkeur intern gemaakt.
Kan je om bovenstaande redenen niet bij het interne meldpunt terecht, dan kan je terecht bij het externe meldpunt Audit Vlaanderen. Je kan Audit Vlaanderen bereiken via
- Audit Vlaanderen, Havenlaan 88 - bus 24, 1000 Brussel
- melding.audit@vlaanderen.be
- 02 553 45 55
Regelgeving
De Europese Klokkenluidersrichtlijn wil mensen beschermen tegen de negatieve gevolgen van de gemelde overtredingen en misbruiken. De Vlaamse Overheid heeft de Europese richtlijnen omgezet naar regelgeving met een Decreet Bestuursdecreet dat van toepassing is voor de Vlaamse overheid en de lokale besturen. Het decreet werd op 16 november 2022 goedgekeurd in het Vlaamse parlement en trad in werking op 11 december 2022.